Baarmoederhalskankerscreening in het hart van Jakarta

Na een aantal weken Nederland ben ik afgelopen week weer teruggekeerd in Indonesië. De Nederlandse herfst heb ik ingeruild voor het warme, ietwat klamme weer in Jakarta. Ik heb me laten vertellen dat het regenseizoen ieder moment kan beginnen, maar eerlijk gezegd denk ik dat niemand het écht met zekerheid weet. Ook hier zijn de seizoenen ‘in de war’…

Goed, ter zake. Na wat visumformaliteiten bij aankomst was er afgelopen zaterdag een screeningscampagne in een kerk in het hart van de stad. Tijdens het opbouwen werd er gezongen door het See & Treat team, in de zaal naast ons was een bruiloft gaande, en boven ons een yogales. Een vreemde gewaarwording als je er even bij stilstaat..

Zeventig vrouwen werden die dag gescreend op baarmoederhalskanker en borstkanker, door een drietal zeer ervaren vroedvrouwen. Sommigen kwamen voor de tweede keer en wisten de andere vrouwen direct op hun gemak te stellen: “het duurt echt maar vijf minuten 

De inrichting van de screeningslocatie; tafels waarop de vrouwen onderzocht worden, gordijntjes voor privacy en emmers voor afval, zoals wattenstaafjes die worden gebruikt om de baarmoedermond met azijn aan te stippen om afwijkende cellen te kunnen detecteren. 

en is echt niet zo eng als je denkt”, hoorden we regelmatig. Gynaecologische gezondheid is taboe hier in Indonesië. Echter, als vrouwen onder elkaar zijn ontpopt zich vaak een stortvloed aan vragen, onderbroken door gegiechel en af en toe een regelrechte schaterlach.

Geen van de vrouwen vertoonde afwijkingen die duiden op de voorstadia van baarmoederhalskanker. Wel had een vrouw een tweetal niet-pijnlijke, vaste onregelmatige knobbels in een van haar borsten, zonder huidafwijkingen, tepelveranderingen of vergrote okselklieren. Zij werd doorverwezen naar het ziekenhuis voor verder onderzoek.

Baarmoederhalskanker en borstkanker zijn de twee meest voorkomende vormen van kanker bij vrouwen in Indonesië, daarom wordt er hier op beiden tegelijkertijd gescreend (borstkanker in eerste instantie door lichamelijk onderzoek).

Aankomende maand is het ‘Cervical Cancer Prevention Month’ en wordt er in heel Indonesië veelvuldig gescreend en behandeld. Ook heeft het Female Cancer Program Jakarta meerdere trainingen voor artsen en vroedvrouwen op de planning staan, onder andere in Sorong (West-Papua), Batam en Aceh (Noord-Sumatra). Dit alles in het kader van de pijlers capacity building en sustainability. Aan de slag dus!

Alicia Lucardie
September 2017
Jakarta, Indonesië