Geneeskunde student Yaël Stroeken schreef over haar onderzoek in Oeganda naar de opvattingen en de rol van echtgenoten en mannen met als doel meer vrouwen te bereiken voor screening:
– A woman without a uterus, is no longer a woman –
Na maanden van voorbereidingen treffen voor het onderzoek en mijn reis is het zover; Kagadi wordt voor 5 maanden mijn nieuwe thuis. Ik doe hier onderzoek in het kader van mijn wetenschapsstage voor mijn studie geneeskunde, naar de percepties van mannen over de screening en vaccinaties voor baarmoederhalskanker. Ik ben trots dat ik namens de Female Cancer Foundation en samen met een gemotiveerd team in Kagadi een bijdrage kan leveren om baarmoederhalskanker de wereld uit te helpen.
Ik hoor u denken: ‘Waarom onderzoek naar de percepties van mannen en niet van vrouwen? ‘
Er is veel onderzoek gedaan naar redenen van vrouwen om wel of niet naar de screening te komen en één van de veel voorkomende redenen is dat de echtgenoot geen toestemming geeft: “My husband does not want me to go.” Oeganda is net als veel Afrikaanse landen een land waar de man het hoofd van het gezin is, die beslissingen neemt voor de gezinsleden en het geld beheert. Daarom hopen we met dit onderzoek meer te weten te komen over de kennis en percepties van mannen en op deze manier meer support voor vrouwen te krijgen om naar de screening te gaan en hun dochters te vaccineren tegen humaan papilloma virus (HPV).
Inmiddels hebben we een aantal groepsdiscussies gehad in verschillende dorpen en zien we al wat mogelijkheden om de ‘Tell’ van het ‘Tell-See and Treat’ project ook voor mannen te integreren. De deelnemers zijn enthousiast en blij dat ze mee mogen doen aan het onderzoek. Iedereen deelt zijn ervaringen en er blijken veel misverstanden te zijn over het ontstaan van de ziekte.
Tijdens het gesprek wordt uitleg gegeven over het ziektebeeld en de manier waarop er gescreend en behandeld wordt.
Het belang van de screening wordt daarnaast pijnlijk duidelijk in de discussies met de mannen.
“I have heard on the radio about cervical cancer screening and I asked my wife if she had ever gone for screening. She said: ‘no, but I don’t have cervical cancer’. So I asked her: ‘How do you know?’ And she told me: ‘If she had it, she would feel it’. “
“Ik heb op de radio over baarmoederhalskanker gehoord en ik vroeg mijn vrouw of zij ooit gescreend was. Ze zei: ‘nee, maar ik heb geen baarmoederhalskanker.’ Dus toen vroeg ik haar: ‘Hoe weet je dat?’. En ze zei: ‘Als ik het had, zou ik het gevoeld hebben’.”
Baarmoederhalskanker is een ‘silent killer’ die in het eerste stadium weinig klachten geeft en vaak pas ontdekt wordt als het al te laat is. Het is dan ook van groot belang dat we zo veel mogelijk mensen bereiken en uitleggen waarom preventie in de vorm van screening en vaccinaties zo belangrijk is.
Behalve de lichamelijke klachten, angst en stress die baarmoederhalskanker met zich mee brengt, is er daarnaast veel schaamte en discriminatie betreffende dit onderwerp. Vruchtbaarheid van vrouwen is erg belangrijk in deze cultuur.
“She knows she will lose her family and that is the end of marriage. A man cannot stay with her when she has had her uterus removed because of cancer. A woman without uterus is no longer a woman.”
“Ze weet dat ze haar familie zal verliezen en dat betekent het einde van haar huwelijk. Een man kan niet bij zijn vrouw blijven als haar baarmoeder verwijderd is vanwege kanker. Een vrouw zonder baarmoeder, is niet langer een vrouw.”
Er is dus nog veel te bereiken. Ik hoop met dit onderzoek een stap te zetten naar een Oeganda waarin vrouwen gesteund worden om naar screening te gaan en niet hoeven lijden door de gevolgen van baarmoederhalskanker.
Yaël Stroeken – Student Geneeskunde, Leiden